SKOPSKA KOTLINA – se protega vo severniot del na Povardarjeto, celosno vo Vardarskata tektonska zona. Pretstavuva dlaboka i spushtena potonatina po dolzhinata na rasednite linii. Taa e zagradena od site strani so visoka planinska ramka i toa: Skopska Crna Gora na sever, ZHe-den na zapad i masivot na Jakupica (Mokra) na jug. Edinstveno sprema istok e malku poniskata Gradishtanska Planina (861 m). So Poloshkata Kotlina e povrzana preku Dervenskata Klisura i Pregrabenskata Dolina – Tetovska Suvodolica; so Veleshkata Kotlina preku Taorskata Klisura, so Kumanovskata Kotlina preku Romanovechkiot Preval, a preku Kachanichkata Klisura na Pchinja so Kosovo. Zafakja povrshina od 1.924 km² i se izdiga od 225 m, kako najniska tochka vo kotlinata, do 2.540 m kako najvisoka tochka. Ramnicharskiot del ili dnoto na Kotlinata zafakja povrshina od 26.100 ha i se naogja na p.n.v. od 300 m. So planinata Vodno e podelena na dva dela: Skopsko Pole na sever so pravec na proteganje sz–ji i basenot na Markova Reka na jug so pravec na proteganje istok–zapad. Skopskata Kotlina e formirana so tektonskite dvizhenja vo neogen-eocenot, a vo miocenot so dopolnitelni tektonski dvizhenja e razdrobena na rasedi, a potoa modelirana so dejstvo na egzogenite procesi. Kotlinata e ispolneta so eocenski, miocenski, pliocenski i kvarterni sedimenti shto na nekoi mesta imaat debelina povekje od 1.600 m. Vo kotlinata egzistiralo Skopsko Ezero, koe najvisoko nivo imalo na 900 m, a potoa ritmichki se spushtalo ostavajkji tragi vo vid na abrazioni terasi. Vo kotlinata se sudiraat dva klimatski tipa: kontinentalen od sever i mediteranski od jug, kon koi se prikluchuvaat i klimatskite vlijanija od planinite. Vo Kotlinata e razviena gusta hidrografska mrezha pri shto rekata Vardar, so nejzinite pritoki Treska, Lepenec i Pchinja, e glavna odvodna arterija. Raznovidnite pochvi i drugite prirodni faktori ovozmozhuvaat odgleduvanje intenzivni kulturi, vo prv red industriski rastenija, zhita i dr. Vo Kotlinata e razviena najgolemata gradska naselba Skopje. LIT.: P. Jovanoviђ, Reljef Skopske kotline. GSND, kn. 10, Skopje, 1931; A. Stojmilov, Fizichka geografija na R. Makedonija, Skopje, 2003. T. And. Granicite na Skopskata eparhija
Кирилична верзија на написот
СКОПСКА КОТЛИНА