PRIVATNATA SOPSTVENOST VO DFM/NRM/SRM/RM – pravo na sekoj gragjanin slobodno da raspolaga so imotot ili da ima polna vlast vrz stvarite (plena in re potestas). Ova pravo se garantira vo Deklaracijata na ASNOM za osnovnite prava na gragjaninot na demokratska Makedonija od 1944 g., zaedno so pravoto na privatna inicijativa vo stopanskiot zhivot. Ist odnos sprema privatnata sopstvenost ima i Ustavot na NRM od 1946 g., utvrduvajkji go imotot na privatnite fizichki i pravni lica za osnova na opshtestveno-ekonomskoto ureduvanje na NRM, zaedno so opshtonarodniot imot i zadruzhnata sopstvenost. Ustavite na SRM od 1963 i od 1974 g. go garantiraat pravoto na lichen trud so sredstva vo sopstvenost na gragjanite vo zanaetchistvoto, ugostitelstvoto i usluzhnite dejnosti, kako i vo oblasta na umetnosta, kulturata, advokaturata i vo drugi profesionalni dejnosti, vkluchuvajkji go i pravoto na stan i na zemjodelsko zemjishte od 10 ha. Ustavot na RM od 1991 g. go garantira pravoto na privatnata sopstvenost bez ogranichuvanja, zaedno so slobodata na pazarot i pretpriemnishtvoto. Nikomu ne mozhe da mu se odzemat ili da mu se ogranichat sopstvenosta i pravata shto proizleguvaat od privatnata sopstvenost, osven koga se raboti za javen interes utvrden so zakon. Vo sluchaj na eksproprijacija na sopstvenosta, ili vo sluchaj na ogranichuvanje na sopstvenosta, se garantira praveden nadomest shto ne mozhe da bide ponizok od pazarnata vrednost. Zakonot za sopstvenost i drugi stvarni prava od 2001 g. podrobno gi ureduva sodrzhinata, pravnoto dejstvo, ogranichuvanjata i predmetot na pravoto na sopstvenost. IZV.: Zakon za sopstvenost i drugi stvarni prava, „Sluzhben vesnik“, br. 18/2001, Skopje, 2001. LIT.: Svetomir shkarikj, Ustavno pravo na SFRJ, Prva kniga, Skopje, 1986. Sv. sh.
Кирилична верзија на написот
ПРИВАТНАТА СОПСТВЕНОСТ ВО ДФМ/НРМ/СРМ/РМ