KAVADARCI – grad vo Povardarjeto so 34.252 zh. (2002 g.). Se naogja od dvete strani na Vatashka Reka (Luda Mara) vo Tikveshkata oblast, na nadmorska visina od Kavadarci 270 m. Zafakja povrshina od 866 ha. Ima promeneta mediteranska klima so prosechna godishna temperatura na vozduhot od 13,6°C i prosechna godishna kolichina na vrnezhi od 476 mm. Preku Negotino e povrzano so Avtopatot E–75, a do gradot vodi industriski kolosek kako krak od megjunarodnata zheleznichka linija Skopje–Atina. K. vo pochetokot bilo selo. Kako gradska naselba bilo formirano vo vtorata polovina na ⅩⅠⅩ v., a brz razvoj dozhivuva po izgradbata na vardarskata zheleznica, koga dosta naprednala trgovijata so vino i afion. Vo pochetokot bila imenuvana kako Velehan, potoa go dobila imeto Kavadarci. Megju dvete svetski vojni K. imal agrarno-zanaetchiska funkcija. Vo 1931 g. vo gradot zhiveele 5.504 zh. Negovoto naselenie osobeno se zgolemilo od 1950 g.: vo 1953 g. vo K. zhiveele 8.540 zh., a vo 2002 g. toj broj se nagolemil na 34.252 zh., od koi Makedonci bile 33.125 zh., dodeka od malcinstvata najbrojni bile Romite (606), potoa Srbite (184) i Turcite (164). K. denes e opshtina i centar na najpoznatiot makedonski lozarski reon – Tikveshkiot. Opshtinata zafakja povrshina od 99.244 ha, ima 40 naseleni mesta so 38.741 zh. Pokraj lozarstvoto, znachitelno e zastapeno i odgleduvanjeto na tutun. Vo K. ima golema vinarska vizba, kombinat za prerabotka na drvo, metalurgiski kombinat za feronikel, pretprijatie za prerabotka na tutun, fabrika za bizhuterija i dr. Kavadarci e kulturno-prosveten i zdravstven centar na Tikveshijata. Vo nego rabotat nekolku osnovni i dve sredni uchilishta, ima Dom na kulturata i Medicinski centar. Kaj s. Vozarci na Crna Reka vo 1968 g. e izgradena veshtachka akumulacija i hidrocentrala. LIT.: Mitko Panov, Geografija na SR Makedonija, prirodni i sociogeografski karakteristiki, kn. I, Skopje, 1976; Po-pis na naselenieto, domakjinstvata i stanovite vo Republika Makedonija 2002, kn. Ⅹ, DSZ, Skopje, 2004. Al. St.
Кирилична верзија на написот
КАВАДАРЦИ