AMFAKSITIDA – staromakedonska oblast shto go zafakjala tesniot pojas dolzh dvete strani na dolniot tek na rekata Vardar, od Demirkapiskata Klisura do Egejskoto More. Vo vremeto na Filip Ⅴ (Ⅱ v. pr. n.e.), Amfaksitida e edna od pette oblasti koi vo Tesalonika kovat srebreni i bakarni moneti. Spored Homer, vo vremeto na Trojanskata vojna ovaa oblast bila centralna pajonska teritorija od kade shto (od gradot Amidon) Pajoncite trgnale vo odbrana na Troja. Vo zheleznoto vreme, osobeno vo Ⅶ i Ⅵ v. pr.n.e., vo ovaa oblast bila sozdadena iskluchitelno silna lokalna kulturna grupa so centar vo Valandovsko-gevgeliskiot region, poznata kako Dolnovardarska ili Gevgeliska grupa. Od toa vreme datiraat nekropolite vo: De-deli – Valandovo, Zelenishte – Valandovo, Lisichin Dol – Marvinci, Bishov Javor – Smokvica, Suva Reka – Gevgelija, Milci – Gevgelija, kako i nekoi nekropoli na deneshnata grchka strana (CHaushica, Bohemica i dr.). Spored Herodot, vo Ⅵ v. pr.n.e. ovaa oblast sћ ushte bila poznata kako pajonska zemja. Vekje voⅤv. pr.n.e. Tukidid ja spomnuva Amfaksitida kako makedonska oblast so che-Od iskopuvanjata na Juzhnata terasa, Vardarski Rid tirite grada (Idomene, Gortinija, Europ i Atalante), koi se nashle na patot na pohodot na trakiskiot vojskovodec Sitalk vo Makedonija, (429 g. pr.n.e). Brojnite arheoloshki ostatoci od gradski naselbi od predrimsko vreme na Isar – Marvinci, Vardarski Rid – Gevgelija i vo okolinata na Kukush upatuvaat na mozhnosta za nivno identifikuvanje so starite makedonski gradovi Idomene, Gortinija i Europ. LIT.: Thucdzdides, 4 vols., Harvard Univessitdz Press, 1958; F. Papazoglu, Makedonski gradovi u rimsko doba, Skopje, 1957; V. Sokolovska, Isar Marvinci i Povardarjeto vo antichko vreme, Skopje, 1986; I. Mikulchikj, Antichki gradovi vo Makedonija, Skopje, 2003; grupa avtori, Vardarski rid, Skopje, 2005. Dr. M. i A. shuk.
Кирилична верзија на написот
АМФАКСИТИДА