ALBANSKI PLITICHKI KLUBOVI VO MAKEDONIJA (1908–1909). Po vospostavuvanjeto na parlamentarniot sistem so voveduvanjeto na Ustavot vo otomanskata drzhava vo 1908 g. vo vilaetskite centri vo Makedonija Skopje, Bitola i Solun, potoa i vo Debar bile osnovani i albanski politichki klubovi. Klubot vo Skopje bil osnovan vo pochetokot na septemvri od oficeri vo vojskata i chinovnici vo vilaetskite organi na vlasta na otomanskata drzhava. I Solunskiot albanski klub bil osnovan i rakovoden od lichnosti na visoki drzhavni sluzhbi. Solunskiot klub do proletta 1910 g. go rakovodel Mithat Frasheri, direktor na Politichkoto oddelenie na vilaetskata uprava. Dvata albanski kluba ja pretstavuvale prootomanskata struja. Bitolskiot albanski klub „Edinstvo” ja pretstavuval nacionalnata struja, imal rakovodna uloga na celiot Zgradata kade shto se odrzhal eden od kongresite za albanskata azbuka (Bitola, 1908) juzhen i centralen del od Albanija (zemjata na Toskite). Sekoj od klubovite imal svoja programa i dejstvuval samostojno. Glavno prashanje vo dejnosta na klubovite bilo otvoranje uchilishta i obrazovanie na albanski jazik i pismenost. Po inicijativa na Bitolskiot klub, vo Bitola se odrzhal albanski kongres (14–21. XI 1908) so uchestvo na 32 delegati, za prashanjeto na albanskata azbuka. Na Kongresot ne bila postignata soglasnost i prashanjeto za azbukata ostanalo otvoreno. Latinichnata azbuka, prisposobena na fonetskite osobenosti na albanskiot jazik, postepeno gi istisnuvala: arapskata azbuka vo severniot i grchkata vo juzhniot del na Albanija. Vo 1909 g. vo klubovite bile formirani i tajni komitetiti za organiziranje oruzheni akcii. Po donesuvanjeto na Zakonot za zabrana na politichkoto dejstvuvanje, Solunskiot i Bitolskiot klub ja prekinale dejnosta, a Skopskiot klub prisilno bil rasturen (28. XI). Vo dekemvri 1909 g. zabranetiot albanski politichki klub vo Skopje se konstituiral kako „Prosveten klub”. LIT.: Il. Gologanov, Mladoturcite i albancite, „Bъlgarska sbirka”, kn. 7, Sofiя, 1912; I. Senkevich, OsvoboditelÝnoe dvizhenie albanskogo naroda v 1905–1912, Moskva, 1953; Manol Pandevski, Politichki partii i organizacii vo Makedonija (1908–1912), Skopje, 1965. K. Min.
Кирилична верзија на написот
АЛБАНСКИ ПЛИТИЧКИ КЛУБОВИ ВО МАКЕДОНИЈА