ADMINISTRATIVNO-CENTRALISTICHKI SISTEM NA UPRAVUVANJE VO MAKEDONIJA (1945-1953). Se karakterizira so drzhavno upravuvanje na stopanstvoto i so administrativno reguliranje na zemjodelstvoto od strana na drzhavnata vlast. Drzhavnoto upravuvanje so stopanstvoto nastana kako rezultat na drzhavnata sopstvenost vrz sredstvata za proizvodstvo i teshkite uslovi za obnova i izgradba na zemjata. Vrz osnova na drzhavniot monopol vrz sredstvata za proizvodstvo, drzhavata stana osnovna sila vo opshtestvoto. Vo simbioza so KPM, taa upravuvashe so stopanstvoto i so opshtestvoto vo celina na centralistichki nachin i vrz osnova na seopfaten drzhaven plan. Vo takov sistem na rakovodenje so stopanstvoto sekoe pretprijatie se tretirashe kako drzhaven organ vo stopanstvoto i beshe napolno podredeno na nekoja od generalnite direkcii, kako oblici na administrativno rakovodenje so grupa istorodni pretprijatija (AOR). Rakovodna uloga vo upravuvanjeto so stopanstvoto imaa sojuznite centralni organi. Administrativnoto reguliranje na zemjodelstvoto se javi kako prodolzhena raka na drzhavnoto upravuvanje so stopanstvoto. Drzhavniot aparat so mnogubrojni propisi regulirashe golem broj prashanja: zadolzhitelen otkup na zemjodelskite proizvodi za prehrana na gradskoto naselenie i na vojskata i snabduva-nje na industrijata so zemjodelski proizvodi; plansko odvivanje na seidbata; racioniranje i planska raspredelba na postojnite kolichestva zemjodelski proizvodi; opredeluvanje stokovi kontigenti na zemjodelski proizvodi za oddelni delovi na zemjata i dr. Drzhavata beshe prisilena ovie prashanja da gi regulira so svoi propisi, bi-dejkji se zakanuvashe opasnost od glad na naselenieto. Kon ukinuvanje na racioniranoto snabduvanje so prehranbeni proizvodi se pristapi vo tekot na 1949 g., a kon ukinuvanje na zadolzhitelniot otkup na zemjodelskite proizvodi vo 1951 g. Od 1953 g. e vovedeno samoupravuvanjeto. LIT.: Svetomir shkarikj, Ustavno pravo na SFRJ, prva kniga, Skopje, 1986. Sv. sh. Admiral, dnevna peperuga ADMIRAL (Vanessa atalanta L.) – dnevna peperuga. Sredno golema, so usten aparat za lizhenje. Se hrani so nektar i rastitelni sokovi. Leta mnogu zhivo, po sonchevi i cvetni livadi. Se pojavuva od maj do oktomvri. Rasprostraneta e niz cela Evropa. Vo Makedonija e zabelezhana kako leta poedinechno.LIT.: Josef Thurner, Die Lepidopterenfauna Jugoslanjish Mazedoniens. I. Rhopalocera, Grdzpocera und Noctuidae, Posebno izdanie, Acta. Mus. Mac. Sci. Nat., Skopje, 1964; Lionel G. Higgins and Norman D. Riledz, A field guide to the Butterflies of Britain and Europe, London and Glasgonj, 1970; Paul Scheider – Predrag Jakšic, Die Tagfalter von Jugoslanjisch Mazedonien Durina (Rhopalocera und Hesperiidae), München, 1990. V. T. K. – M. Kr. Ali Ahmad Said Esber Adonis
Кирилична верзија на написот
АДМИНИСТРАТИВНО-ЦЕНТРАЛИСТИЧКИ СИСТЕМ НА УПРАВУВАЊЕ ВО МАКЕДОНИЈА