„SVETI GJORGJI“ – crkva vo mesnosta Gorni Kozjak (SHtipsko), neposredno do dzidinite na utvrdeniot antichki grad Bargala. Gradena e od rechen kamen i od malter, so upotreba na spolii sobirani od razurnatiot antichki grad. Planot na objektot pretstavuva vpishan krst vo kvadratna osnova, so trapezoidna apsida i predapsidalen prostor. Podocna do juzhnata strana na narteksot bil dograden paraklis so kupola. Od narteksot vo naosot se vleguva niz tribelon. Vo juzhnoto krilo na naosot se naogja dzidana pravoagolna grobnica, izgradena vo isto vreme so crkvata. Nedostigaat konkretni literaturni i istoriski izvori za izgradbata na crkvata, no vo povelbata na imperatorot Vasilij Ⅱ od 1019 g. se spomnuva srednovekovnata naselba Kozjak, kako enoriski centar vo ramkite na Morozdvishkata episkopija. Na dzidovite od crkvata se naogja freskozhivopis vo tri sloja. Prviot e najverojatno od Ⅺ–ⅩⅠⅠ, a posledniot od ⅩⅤⅠⅠⅠ–ⅩⅣ v. Na ovoj period mu pripagja likot na Isus Hristos Antifonitis, naslikan na severozapadniot pilaster. Se smeta deka ktitorskata kompozicija naslikana juzhno od vleznata vrata, na zapadniot dzid na pripratata, poteknuva od ⅩⅣ v. Vo slikanjeto na zhivopisot uchestvuvale nekolku zografi, chiishto iminja ne se poznati. Okolu crkvata se prostira golema srednovekovna nekropola. Konstatirano e deka taa bila vo upotreba nekade od Ⅶ, pa sè do prvite decenii na ⅩⅩ v. LIT.: K. Balabanov, Konzervatorski raboti na crkvata „Sv. GJorgji“ vo mesnosta Gorni Kozjak – SHtipsko, Zbornik na SHtipskiot naroden muzej, SHtip, 1959, 121–122; Z. Rasolkoska–Nikolovska, Arheoloshkite istrazhuvanja na crkvata „Sv. GJorgji“ vo Gorni Kozjak, Zbornik na SHtipskiot naroden muzej Ⅳ–V, 1964–1974, SHtip, 1975, 125–139; K. Balabanov – A. Nikolovski – D. kjornakov, Spomenici na kulturata na Makedonija, Skopje, 1980. K. B.
Кирилична верзија на написот
СВЕТИ ЃОРЃИ