VODOVOZOV, Vasilij Vasiljevich (S.-Peterburg, 22. Ⅻ 1864 / 3. Ⅰ 1865 – Zbraslav, CHehija, 7. H 1933) – ruski publicist, pravnik, ekonomist, opshtestven i politichki deec. Studiral na Istorisko-filoloshkiot (od 1883) i na Pravniot fakultet (od 1885) na S.-Peterburshkiot univerzitet. Se zblizhil so revolucionernoto dvizhenje i narodnjacite, pa vo 1887 g. bil uapsen i ispraten vo progonstvo vo Arhangelska gubernija, kade shto vonredno go zavrshuva fakultetot (1890), i potoa prestojuva vo Samara (1891-1893). Poradi statiite vo dnevniot i periodichniot pechat (1890-1894) moral da ja napushti Rusija i patuval po Balkanot. Sorabotuval od Bugarija vo uglednite spisanija „Vestnik EvropΔ i „Russkoe bogatstvo”. Vo 1897 g. patuval po Avstro-Ungarija i prakjal dopiski vo ruskiot pechat. Nekolku godini zhiveel vo Kiev, uchestvuval vo politichkiot zhivot i sorabotuval vo mesnite vesnici i spisanija. Potoa vnimanieto mu go privlekuvaat nastanite i procesite na Balkanot. Gi sledi i pishuva za Balkanskite vojni, uchestvuva na razni sobranija i diskusii za Makedonija, se zblizhuva so D. CHupovski i ja koristi negovata „Karta na Makedonija” i memorandumite na Makedonskata kolonija (1913) i sorabotuva vo „Makedonskiй golosъ (Makedonski glas)”. Vo dekemvri 1914 i januari-fevruari 1915 g. patuva „Po serbskoй Makedonii” i objavuva belezhiti statii vo „Sovremennikъ”, „Vestnikъ Evropì”, „Russkie v‹domosti” i „DenÝ”. Site tie prilozi („znachitelno preraboteni”) gi objavuva vo knigata „Na Balkanaъ” (1917), vo koja se zastapuva za „edinstvena avtonomna Makedonija i balkanska federacija” i polemizira so ruski, bugarski, srpski i grchki oponenti. Po Oktomvriskata revolucija vleguva vo CK na Trudovata narodno-socijalistichka partija (1917) i raboti vo Petrogradskiot istorisko-revolucioneren arhiv, na Univerzitetot i vo Institutot za novinarstvo. Od 1922 g. zhivee kako emigrant vo Berlin, a od 1924 g. vo Praga, sorabotuvajkji vo razni periodichni i enciklopediski izdanija. BIB.: Po Serbskoй Makedonii. PutevÎe zapiski, „Vestnikъ Evropdz”, 1, Petrogradъ, 1916; Na Balkanahъ. Statnji. Putevdze ocherki, Petrogradъ, 1917; Makedoniя, NovÎй Ìncikopedicheskiй slovarÏ, t. 25, Petrogradъ, 1917. IZV.: Slavяnovedenie v dorevol• cionnoй Rossii, Moskva, 1979, 106; Enciklopediя istoriˆ Ukraˆni, t. 1, Kiˆv, 2003, 591; Manol Pandevski, Prvata biografija na Jane Sandanski od V. Vodovozov, „Istorija”, Ⅵ, 2, Skopje, 1970, 218-225; Blazhe Ristovski, Dimitrija CHupovski (1878-1940 i Makedonskoto nauchno-literaturno drugarstvo vo Petrograd, Ⅱ, Skopje, 1978. Bl. R. Vodozemci: zhaba i dozhdovnik
Кирилична верзија на написот
ВОДОВОЗОВ, Василиј Василјевич