SREDNOVEKOVNIOT NAKIT OD MAKEDONIJA. pokraj keramichkiot i numizmatichkiot arheoloshki materijal, spagja megju najzastapenite i relativno chesto prouchuvanite arheoloshki ostatoci od toa vreme. Toj poteknuva glavno od stotinata istrazheni nekropoli vo koi pretstavuva dominanten naod, poretko od naselbinskite sloevi, dodeka najluksuznite primeroci se najdeni vo nekolkute depoa so skapocenosti sokrieni vo nemirnite vreminja na ⅩⅣ vek. Negovata upotreba ja oznachuva estetskata, brachnata, statusnata ili hierarhiskata uloga, profesionalnata, heraldichkata i sfragistichkata namena, konfesionalnata, amuletskata i memorijalnata simbolika. Lit.: E. Maneva, Srednovekoven nakit od Makedonija, Skopje 1992; Ead., Ancient Jenjellrdz from Macedonia, Middel Ages, Skopje, 2005; Ead., Ancient Jenjellrdz from Macedonia, Vodoca Necropolis, Skopje 2007 etc. E. M. bile formirani I, Ⅱ i Ⅲ, a na 1. mart i Ⅳ armija na NOVJ. Vo januari 1945 g. ⅩⅤ MNOUK bil prefrlen vo Zemun za Sremskiot front. Formaciski vlegol vo sostavot na Prvata armija. Brojnata sostojba na korpusot na 21 januari iznesuvala 15.400 borci i stareshini. Vo tekot na mart 1945 g. na korpusot formaciski mu se pridodadeni I i Ⅱ makedonska artileriska brigada. Borcite bile vooruzheni so novo, posovremeno oruzhje dobieno od sovetskata armija. Makedonskiot ⅩⅤ korpus vo sostav od 42. i 48. makedonska divizija i I i Ⅱ Makedonska artileriska brigada na Sremskiot front uchestvuvale so okolu 25.000 borci i stareshini. Frontot bil probien na 13. Ⅳ 1945, edinicite gi prodolzhile borbite do konechnoto osloboduvanje na Jugoslavija. LIT.: Boro Mitrovski, Petnaesti (Makedonski) udarni korpus NOVJ, Beograd, 1983. V. St. „SREKJNA NOVA 49 – igran film vo rezhija na Stole Popov. Eden od najdobrite makedonski filmovi, problemski, stilski i narativno doveden do sovrshenstvo. Dejstvoto e locirano vo prvite povoeni godini, koga vo zemjata diveeshe fantomot na Informbiroto i koga vo imeto na zashtitata na drzhavnosta se unishtuvashe opstanokot na celi semejstva. Dobitnik na Golemata zlatna arena. G. V. Artilercite na Petnaesettiot (makedonski) korpus na NOVJ na Sremskiot front (1945)
Кирилична верзија на написот
СРЕДНОВЕКОВНИОТ НАКИТ ОД МАКЕДОНИЈА