SHATEV, Pavel (Kratovo, 15. Ⅶ 1882 – Bitola, 30. I 1951) – revolucioner, nacionalen deec, publicist i drzhavnik. Ja zavrshil egzarhiskata gimnazija vo Solun (1900), kade shto se vkluchil vo teroristichkiot kruzhok na gemidjiite. Uchestvuval vo neuspeshniot obid za krevanje vo vozduh na Otomanskata banka vo Carigrad i vo diverzijata na francuskiot patnichki brod „Gvadalkivir“ vo solunskoto pristanishte (20, 29 i 30. Ⅳ 1903). Bil uapsen i osuden na smrt, no kaznata mu bila zameneta so dozhivotna robija i ispraten e vo zatvorot kraj Fezan (Libija). Po Mladoturskata revolucija bil amnestiran (1908) i otishol vo Brisel za da studira pravni nauki (1912), koi gi zavrshil na Sofiskiot univerzitet. Izvesno vreme bil profesor vo So-Pavel shatev lunskata trgovska akademija. Vo Prvata svetska vojna bil pravnik vo shtabot na bugarskata armija vo Nish, a po Vojnata politichki aktivist sred makedonskata emigracija vo Sofija i pretsedatel na Makedonskata emigrantska federativna organizacija (od nejzinoto osnovanje vo dekemvri 1921). Vo kontakt so pretstavnicite na Sovetskiot Sojuz i Kominternata vo Sofija, stanal niven profesionalen razuznavach (1923). Uchestvuval vo podgotovkata i pregovorite za potpishuvanjeto na Majskiot manifest (1924). Naskoro emigriral vo Turcija (septemvri 1924), a potoa vo Viena (1925) i Berlin (1928). Bil eden od dejcite na VMRO(Ob) i sorabotnik vo nejziniot organ v. „Makedonsko delo“. Naskoro bil prefrlen na rabota vo Carigrad (1929), a potoa vo Sofija, kako rakovoditel na Centarot na razuznavachkata sluzhba na SSSR. Bil uapsen (noemvri 1941) i interniran vo kaznenichki logor, a potoa osuden na 15 godini zatvor (juli 1942). Po kapitulacijata na Bugarija (9. Ⅸ 1944) se vratil vo Makedonija i bil izbran za chlen na Prezidiumot na ASNOM i poverenik za pravosudstvo. Ja prifatil Rezolucijata na Informbiroto, bil uapsen (juni 1949) i interniran vo Bitola, kade shto i pochinal. Avtor e na publicistichki i memoarski dela. BIB.: Solunskiot atentat i zatochenicite vo Fezan, spored spomeni na Pavel shatev. Prevod Cvetko Martinovski, Skopje, 1994. LIT.: D-r Krste Bitoski, Solunskite atentati 1903, Skopje, 1985; Pavel shatev, vreme, zhivot, delo (1882-1951). Prilozi od Nauchniot sobir odrzhan na 15 i 16. Ⅲ 1992; Jovan Pavlovski, Gemidjiite, Skopje, 1977 i 1997. S. Ml.
Кирилична верзија на написот
ШАТЕВ, Павел