Архиви: Glossary

ARTICHOKA . (Cdznara scoldzmus L.) – povekjegodishno rastenie. Se spomnuva prvpat vo Evropa (shpanija, Italija, Francija) vo ⅩⅤ v. Vo svetot se odgleduva na okolu 130.000 ha, glavno vo Evropa i vo Afrika. Kaj nas rechisi e nepoznata. Se odgleduva zaradi socvetijata narecheni „jabolkovi”, koi se konsumiraat kako variva ili marinirani. Bogata e so proteini,… Continue reading ARTICHOKA

ARTIFICIJALNI ORGANI VO RM. Primenata na t.n. „veshtachki bubreg” vo lekuvanjeto na akutnoto otkazhuvanje na bubrezite (akutna bubrezhna insuficiencija) vo RM zapochna vo 1969 g. vo Republichkiot zavod za transfuziologija kaj pacient od Internata klinika (Oddel za nefrologija). Principot na lekuvanjeto so hemodijaliza e otstranuvanje na degradacioni materii, uremichni toksichni materii preku semipermeabilna membrana. So… Continue reading ARTIFICIJALNI ORGANI VO RM

ARTILERISKI BRIGADI NA NOV I POM (10. Ⅹ 1944 – 18. Ⅱ 1945) – prvin bila formirana artileriska brigada na 50-tata (makedonska) divizija na NOVJ, sostavena od chetiri baterii, so 350 borci (s. Laki, na Plachkovica, 10. Ⅹ 1944), potoa na 51-ta (makedonska) divizija na NOVJ (shirok Dol, Strumichko, 19. Ⅹ 1944), na Kumanovskata divizija,… Continue reading ARTILERISKI BRIGADI NA NOV I POM

ASAEL, Becalel ben Simantov (SHtip, 1904 – Treblinka, 1943) – knizhar, osnovach na Mladinskiot evrejski hor i Mladinskata dram-ska sekcija vo SHtip. Samiot gi rezhiral pretstavite izveduvani na jazikot ladino. Go formiral fudbalskiot evrejski klub „Hakoah” (1929), organiziral akcii za evrejskite nacionalni fondovi (KKL i Keren hajesod). LIT.: Zeni Lebl, Plima i slom iz istorije… Continue reading ASAEL, Becalel ben Simantov

ASAMATI – . sovremena turistichka naselba na bregot na Prespanskoto Ezero. Vo praistoriskata arheologija poznata e po naogjalishteto Sv. Nedela, na koe so probno iskopuvanje (1978-1979) bile otkrieni ostatoci od objekt i vo nego grupi od fragmentirani keramichki sadovi. Se smeta deka se raboti za grncharska rabotilnica na mala ribarska naselba od docnoto bronzeno vreme,… Continue reading ASAMATI

ASEMANOVO EVANGELIE – glagolichko kratko izborno evangelie so meseceslov, prva pol. na XI v., 158 l. Pronajdeno e vo 1736 g. vo Erusalim od Ⅹ. S. Asemani (Josef Simon Assemani), sega vo papskata Vatikanska biblioteka (sign. Slav. 3). Prepisot se locira vo Jugozapadna Makedonija i tesno e povrzan so tradiciite na Ohridskiot knizheven centar. Sodrzhi… Continue reading ASEMANOVO EVANGELIE

ASHIK CHelebi (Prizren, 1518 – Skopje, 1572) – nauchnik, poet i skopski kadija, identichen so Kadi Baba ili Gazi Baba, chie turbe se naogja vo Skopje, na istoimeniot rid. Bil mutevelija vo Bursa, potoa kadija vo povekje mesta vo Imperijata, a vo Makedonija vo: Serfidje, Kratovo i Skopje, kade shto i pochinal. Poznat e po… Continue reading ASHIK CHelebi

ASHKENAZI – Evrei od severnoevropskite zemji, chij govoren jazik jidish e kombinacija od nekolku jazici so hebrejsko pismo. Pomali grupi Ashkenazi se naseluvale na Balkanskiot Poluostrov ushte vo vremeto na krstonosnite vojni. Nivnata migracija se zasilila pod pritisok na Katolichkata crkva vo vtorata polovina na ⅩⅣ v. Golemi ashkenaski opshtini bile formirani i vo Makedonija… Continue reading ASHKENAZI

ASHOT – sin na duksot Grigorij Taronit i zet na carot Samuil. Dodeka se naogjal vo zarobenishtvo kaj Samuila, vo nego se vljubila Samuilovata kjerka Miroslava. Taa mu se zakanila na tatka si so samoubistvo dokolku ne $ dozvoli da se venchaat. Po svadbata Samuil gi ispratil vo Drach i go postavil Ashota za upravnik.… Continue reading ASHOT

ASIMILACIJA NA MAKEDONCITE VO GEOGRAFSKITE RAMKI NA MAKEDONIJA . – proces vo koj odreden etnikum, del od nego ili oddelni negovi pripadnici, so grubi ili suptilni metodi, gi prisiluvale Makedoncite da se odrechat od sopstveniot identitet i da go prifatat identitetot na dominantniot etnikum. Procesot na asimilacija vo HH v., vo geografskite ramki na Makedonija… Continue reading ASIMILACIJA NA MAKEDONCITE VO GEOGRAFSKITE RAMKI NA MAKEDONIJA