KONSTITUIRANJETO NA RM KAKO SUBJEKT NA MEGJUNARODNOTO PRAVO I PLITIKA. Procesot na (re)etabliranje na makedonskata drzhava kako subjekt na megjunarodnata scena se odviva vo 1991 g., vo nekolku sukcesivni fazi. Prvata faza e zavrshena na 25. Ⅰ 1991 g., so ednoglasnoto usvojuvanje na Deklaracijata za suverenost na SRM od strana na Sobranieto, so 120 glasa „za” i so potpoln konsenzus na site 17 togash postojni politichki partii – izraz na voljata na makedonskiot narod da go praktikuva neotugjivoto i trajnoto pravo na samoopredeluvanje. Vtorata faza se sostoi od usvojuvanjeto na Odlukata za raspishuvanje referendum za nezavisnost i za suverenost na RM, so apsolutno mnozinstvo glasovi „za”. Pretstavnicite na koalicijata na albanskite partii pretstaveni vo Sobranieto – Partijata za demokratski prosperitet i Narodnodemokratskata partija glasaa „protiv”. Na referendumot (8. IX 1991), od vkupniot broj polnoletni gragjani na RM – Plakatot za Referendumot 1.495.807, izza nezavisnost (1991) leguvaat 1.329.891 ili 75,74% od izbirachkoto telo. Od brojkata na izlezenite 1.079.308 (ili 95,26%) glasaat „za”, odnosno Ustavot na Republika Makedonija, izglasan so 92 glasa „za” od 120 izbrani pratenici (17. XI 1991) 72,16% od vkupnoto glasachko telo. Ovaa faza zavrshuva so Deklaracijata za suverenost, usvoena vo Sobranieto na RM. Procesot na vooblichuvanjeto na drzhavnosta na RM e zaokruzhen na 17. XI 1991 g., koga prviot povekjepartiski parlament go usvojuva Ustavot na RM, na demokratski nachin, so 92 glasa „za” od vkupno 120 izbrani pratenici. Vednash potoa, za Odlukata za proglasuvanjeto na Ustavot glasaat 96 pratenika. Vo usvojuvanjeto na Ustavot ne uchestvuvaat chetirinaesette pratenici od politichkite partii na albanskoto malcinstvo, iako zemaat uchestvo vo sobraniskata debata, a prethodno i vo postapkata na podgotvuvanjeto/formuliranjeto na sodrzhinata na dokumentot vo site rabotni tela na Sobranieto. IZV.: Declaration on Sovereignitdz of the Socialist Republic of Macedonia, „Balkan Forum”, No.10/1992. LIT.: Rekonstituiranje na RM i priem vo OON i EU, RM 60 godini po ASNOM, Zbornik od nauchniot sobir po povod sheesetgodishninata od ASNOM, odrzhan vo Skopje na 15–16 dekemvri 2004 godina, MANU, Skopje, 2005. T. Petr.
Кирилична верзија на написот
КОНСТИТУИРАЊЕТО НА РМ КАКО СУБЈЕКТ НА МЕЃУНАРОДНОТО ПРАВО И ПЛИТИКА