KJATIB, HASAN (Bitola, ⅩⅤ / ⅩⅤⅠ v.) – osmanliski poet rodum od Bitola. Stanal sekretar na Sinan-pasha, golemiot vezir na sultanot Selim I (1512–1520). Pishuval pesni vo hronostihovi, a najznachajna mu e pesnata ispeana po povod osvojuvanjeto na Bel-grad od sultanot Sulejman. LIT.: Istorija na makedonskiot narod, tom vtori. Makedonija pod turska vlast (od ⅩⅣ do krajot na ⅩⅤⅠⅠⅠ vek). Redaktor d-r Aleksandar Stojanovski, Skopje, 1998. Dr. GJ. kjELIJNI UCHILISHTA – vid religiozni vospitno-obrazovni ustanovi, koi rechisi bile edinskj Konakot na manastirot „Sv. Jovan Bigorski“, kade shto rabotele kjelijni uchilishta tveni vo prosvetno-shkolskiot zhivot vo Makedonija s“ do sredinata na ⅩⅠⅩ v. Datiraat od krajot na Ⅸ i pochetokot na Ⅹ v., a gi otvorale uchenicite na sv. Kliment i sv. Naum. Dolgo vreme (rechisi celo srednovekovie) dejstvuvale vo ramkite na manastirite i vrshele funkcija na elementarni uchilishta na crkovnata pismenost i obrazovanie i bile poznati pod imeto (v.) manastirski kjelijni uchilishta. Vo prvata polovina na ⅩⅤⅠⅠ v. kjelijni uchilishta se otvoraat i vo gradovite, pri crkvite, poradi shto i bile narekuvani crkovni uchilishta. Osven na crkovna pismenost, decata vo ovie uchilishta bile pouchuvani i na crkovno peenje, kako i na crkovniot red i bogosluzhba. Najrasprostraneti bile opshtinskite kjelijni uchilishta. Se pojavuvaat vo pochetokot na ⅩⅠⅩ v., a bile otvorani i izdrzhuvani od mesnite crkovno-uchilishni opshtini. shkoluvanjeto vo niv bilo besplatno, taka shto bile shiroko prifateni od naselenieto. Do sredinata na ⅩⅠⅩ v. gi imalo, rechisi, vo site gradovi i sela. Osven pismenost i religiozno obrazovanie, vo nekoi od niv se vkluchuvani i svetovni obrazovni sodrzhini. So razvojot na svetovnite uchilishta (v.) postepeno go gubat svoeto znachenje i se srekjavaat pod imeto starovremski uchilishta. Skopje, 2002. K. Kamb.
Кирилична верзија на написот
ЌАТИБ, ХАСАН