KATARDJIEV, Ivan (s. Ploski, Svetivrachko/Sandansko, Pirinskiot del na Makedonija, 6. Ⅰ 1926) – istorichar i politichar, specijalist za minatoto na makedonskiot narod vo ⅩⅠⅩ i ⅩⅩ v., chlen na MANU. Zavrshil gimnazija vo Sveti Vrach. Po Osloboduvanjeto na Makedonija, so grupa mladinci bil ispraten na studii vo Skopje (1946), kade shto diplomiral na Filozofskiot fakultet – Grupa istorija (1951). Bil glaven i odgovoren urednik na v. „Pirinski glas”, profesor vo Gimnazijata „J. B. Tito” vo Skopje (1951–1953), izbran vo INI (1953–1967) za asistent, struchen sorabotnik (1956), vish struchen sorabotnik (1959), po doktoriranjeto na temata „Serskata oblast (1780–1879), ekonomski, politichki i kulturni pregled” (1959) izbran za nauchen sorabotnik, vish nauchen sorabotnik (1965), a podocna e izbran i za nauchen sovetnik (1973). CHlen e na Izvrshniot sovet na SRM i naroden pratenik (1967), podocna direktor na NUB „Sveti Kliment Ohridski” (1973). Bil chlen na Redakcijata na tritomnata Istorija na makedonskiot narod (1969). Izbran e za redoven chlen na MANU (27. Ⅴ 2003). Avtor e na nad 30 monografii i zbornici na dokumenti. Vo bogatata opshtestveno-politichka aktivnost bil chlen na Opshtinskiot komitet na SKM na Opshtinata Kale vo Skopje, pretsedatel na Sojuzot na drushtvata na istoricharite na Makedonija, chlen na Sovetot na Institutot za nacionalna istorija, pretsedatel na Komisijata na CK na SKM za megjunarodni odnosi i sorabotka so rabotnichkite i drugite progresivni dvizhenja, pretsedatel na Maticata na iselenicite, pratenik vo Republichkoto sobranie i vo Soborot na narodite na Sojuznoto sobranie i odnovo chlen na Izvrshniot sovet na SRM. Po osamostojuvanjeto na RM e chlen na CO na SDSM. BIB.: Ajdutskoto dvizhenje i Karposhovoto vostanie vo ⅩⅤⅠⅠⅠ vek, Skopje, 1958; Serskata oblast (1780–1879). Ekonomski, politichki i kulturen pregled, Skopje, 1961; Serskiot okrug od Kresnenskoto vostanie do Mladoturskata revolucija, Skopje, 1969; Vreme na zreenje. Makedonskoto nacionalno prashanje megju dvete svetski vojni 1919–1930, I-Ⅱ, Skopje, 1977; Kresnenskoto vostanie 1878, Skopje, 1978; The Macedonian uprising in Kresna 1878, Skopje, 1980; Borba za razvoj i afirmacija na makedonskata nacija, Skopje, 1981; Ilegalniot pechat na KPJ vo Vardarska Makedonija megju dvete svetski vojni, t. 2, kn. 2, Skopje, 1983; Borba do pobeda, I–IV, Skopje, 1983; Dokumenti i materijali, tom I, kn. 1, 1919–1920 i kn. 2, 1921-1941, Skopje, 1985; Po vrvicite na makedonskata istorija, Skopje, 1986; Vnatreshna makedonska revolucionerna organizacija (VMRO), Skopje, 1990; Makedonskata nacionalno-politichka misla megju dvete svetski vojni. Prilozi, Skopje, 1991; VMRO (Obedineta). Dokumenti i materijali, kn. 2, Skopje, 1993; Sto godini od formiranjeto na VMRO – sto godini revolucionerna tradicija, Skopje, 1993; Makedonskata politichka emigracija po Vtorata svetska vojna, Skopje, 1994; Makedonija i Makedoncite vo svetot, Skopje, 1996; Sosedite i Makedonija, Skopje, 1998; Makedonija sproti Vtorata svetska vojna, kn. I, Skopje, 1998; Makedonija sproti Vtorata svetska vojna. Letopis za politikata na denacionalizacija na makedonskiot narod, Skopje, 1999; Istorija na makedonskiot narod, tom Ⅳ, Makedonija megju Balkanskite i Vtorata svetska vojna (1912-1941), Skopje, 2001; Italijanski diplomatski dokumenti, Skopje, 2001 (so koredaktor); Macedonia and its neighbours, past, present, future, Skopje, 2001; Makedonija vo ⅩⅩ vek. Makedonija sto godini po Ilindenskoto vostanie, Skopje, 2003 i 2 izd. 2006; Makedonija vo ⅩⅩ vek. Razgovor so istorijata, Skopje, 2006; Makedonija sproti Vtorata svetska vojna, Skopje, 2006; Makedonskata emigracija vo Bugarija 1944–1950, Skopje, 2008. S. Ml.
Кирилична верзија на написот
КАТАРЏИЕВ, Иван