JANEVSKI, Slavko

JANEVSKI, Slavko (Skopje, 11. Ⅰ 1920 – Skopje, 30. Ⅰ 2000) – poet, raskazhuvach, romansier, eseist, scenarist, slikar. Moshne rano pochnal da se zanimava so literatura i slikarstvo. Uchesnik e vo NOB. Kako pripadnik na Ⅲ makedonska udarna brigada gi pishuva stihovite Krvava niza, objaveni vednash po Osloboduvanjeto. Od januari 1945 g. ja ureduva prvata periodichna publikacija za deca na makedonski jazik „Pioner”. Bil glaven urednik na spisanijata za literatura i umetnost „Nov den” i „Sovremenost”, na literaturnata revija „Horizont” i na humoristichno-satirichniot vesnik „Osten”. Golem del od svojot zhivot go pominal kako urednik vo izdavachkite kukji „Kocho Racin”, „Makedonska kniga” i „Nasha kniga”. Bil eden od osnovachite na Drushtvoto na pisatelite na Makedonija (1947) i negov pretsedatel; pretsedatel na Sovetot na Strushkite vecheri na poezijata i na Racinovite sredbi, kako i eden od osnovachite na MANU (18. Ⅷ 1967). Negovite dela se preveduvani na site juzhnoslovenski i na mnogu drugi jazici vo svetot. Zastapuvan e vo makedonski, evropski i vo svetski antologii. Avtor e na prviot roman i na prvata povest vo makedonskata literatura i na eden od najobemnite opusi vo makedonskata knizhevnost. Vo poezijata najznachajno mu e deloto Evangelie po Itar Pejo; vo detskata knizhevnost trilogijata Pupi Paf (Pu-pi Paf vo shumshul-grad, Pupi Paf gleda od vselenata i Pupi Paf gospodar na sonishtata); vo prozata romansierskiot opus Kukulino, vo koj (vo 10 toma) go sledi istoriskoto hodochastie na Kerubinovoto pleme niz celi 14 stoletija, prikazhano vo haos od poroci i ochaj, vo obezglavenost i rasparchenost, so megji na nedorazbiranja i megjusebna sprotistavenost. Vo negovoto tvoreshtvo proniknuvaat istorijata i mi-tot, realnosta i fantastikata. Avtor e na dve filmski scenarija i na likovni izlozhbi. Dobitnik e i na visoki nacionalni jugoslovenski i drugi nagradi i priznanija od oblasta na literaturata i filmot. DEL: Krvava niza (poezija, 1945); Pruga na mladosta (so Aco shopov, poezija, 1946); Pioneri, pionerki, bubachki i shumski dzverki (poezija za deca, 1946); Raspeani bukvi (poezija za deca, 1946); Milioni djinoi (poema za deca, 1948); Pesni (1948); Ulica (povest, 1950); Egejska barutna bajka (poezija, 1950); Lirika (1951); Selo zad sedumte jaseni (roman, 1952); shekjerna prikazna (skazna za deca, 1952); Klovnovi i lugje (raskazi, 1954); Dve Marii (roman, 1956); Leb i kamen (poezija, 1957); Mesechar (roman, 1958); Senkata na Karamba Baramba (poezija za deca, 1959); Marsovci i gluvci (poezija za deca, 1959); Gorchlivi legendi (patopisna proza, 1962); I bol i bes (roman, 1964); Stebla (nova verzija na Selo zad sedumte jaseni, roman, 1965); Evangelie po Itar Pejo (poezija, 1966); Crni i zholti (poezija za deca, 1968); Kainavelija (poezija, 1968); Tvrdoglavi (roman, 1969); Omarnini (raskazi, 1972); Kovcheg (raskazi, 1976); Okovano jabolko (poezija, 1979); Astropeus (poezija, 1980); Zmejovi za igra (poezija, 1983); Legionite na Sveti Adofonis, Kucheshko raspetie i CHekajkji chuma (trilogija pod naslov: Mirakuli na grozomorata 1984); Devet Kerubinovi vekovi (roman, 1986); Pesji shumi (poezija, 1988); CHudotvorci (roman, 1988); Rulet so sedum brojki (roman, 1989); Pupi Paf (proza vo stihovi za deca, 1992); Zad tajnata vrata (raskazi, 1993); Paletata na prokletstvoto (poezija, 1995); Kontinent Kukulino (proza, 1996); Pupi Paf vo shumshul-grad (kniga za deca, 1996); Pupi Paf gleda od vselenata (1996); Pupi Paf gospodar na sonishtata (1996); Dodeka spieja krtovite (poezija, 1998). Posthumno objaveni: Deponija (roman, 2000), I petto godishno vreme (raskazi, 2001), Izmislena tvrdina (poezija, 2002), kako i Galerija univerzum I (kniga na esei, ogledi, polemiki). LIT.: Miodrag Drugovac, Kniga za Janevski (1971); Georgi Stardelov, Edjperimentum Macedonicum (1983) i Kerubinovoto pleme (1995); Zlatko Kramarikj, Romanite na Slavko Janevski (1987); Radomir Ivanovikj, Poetika Slavka Janevskog, I-Ⅱ (1989). G. St.


Кирилична верзија на написот
ЈАНЕВСКИ, Славко
 

Leave a comment

Вашата адреса за е-пошта нема да биде објавена. Задолжителните полиња се означени со *