GOVRLEVO -. selo na 15 km jugozapadno od Skopje so povekjeslojna neolitska naselba kaj mesnosta Cerje. Arheoloshki istrazhuvanja vo 1982-1985 i 2000-2004 g. vrshel Muzejot na grad Skopje. Vo naplastenite kulturni sloevi, vo debelina od 4 m i na povrshinska opfatenost od nad 4 hektari se sodrzhat shest horizonti na zhiveenje niz koi se sledat site manifestacii na makedonskiot neolit (V-IV milenium pr.n.e.). Horizontot I e vtemelen vo zdravica i vo prvichniot humus, a vremenski se sovpagja so raniot neolit, Anzabegovo–Vrshnik I. Slednite tri horizonti se razvivaat niz sredniot neolit, Anzabegovo–Vrshnik Ⅱ–IV. HorizontotⅤpripagja na docniot neolit i e paralelen so Zelenikovo Ⅱ, kako i posledniot Ⅵ horizont. So ovaa faza e zavrshen zhivotot na ovaa naselba vo praistorijata, za pak da se aktualizira podocna vo istoriskiot rimski period. Kukjite od neolitot se nadzemni, so vlez od istok, imaat priblizhno kvadratna osnova i pravilno se postaveni vo oskite istok-zapad, sever-jug. Gradeni se vo tehnika na plitar so poden premaz i naboj, razdeleni na dve prostorii. Vo severnata prostorija vo zapadniot agol bila postavena kalotesta pechka, do koja se potpira na juzhnata strana melnica-nokjvi. Od podvizhnite naodi golemo e prisustvoto na keramichki orudija, kameni i koskeni orudija i nakit. Ukrasuvanjeto na sadovite e izvedeno so barbotin, vrezhuvanje, impreso, kako i so slikanje so bela i povekjenijansirana kafena boja, so motivi od kapki, paralelni linii i triagolnici do krugovi i spirali. Prisutni se i raznovidni antropomorfni formi i zoomorfni statuetki, a kako iskluchitelni se figurite na Golemata Majka-Praroditelka, mashkata figura „Adam”, antropomorfnata glava i paterata so vrezhani semantemi. LIT.: Zoran Georgiev – Milosh Bilbija, Neolitska naselba kaj Govrlevo, „Kulturno nasledstvo”, IX, Skopje, 1982, 39-48; Milosh Bilbija, Cerje – neolitska naselba, AP, 1985, 35-36. M. Bilb.
Кирилична верзија на написот
ГОВРЛЕВО