GJELAJ, Tom Nik

GJELAJ, Tom Nik (psevd. shumski) (s. Mirdita, Skadarsko, Albanija, 1920 – s. Zajas, Kichevsko, 6. XI 1943) – voen rakovoditel na NOV i POM. Neposredno po fashistichkata okupacija na Makedonija pristignal vo Gostivar (1941) kako shumar, po shto go dobil i ilegalnoto ime shumski. Tuka se vkluchil vo Makedonskoto narodnoosloboditelno dvizhenje. Projavil osobena aktivnost vo orgaGJ niziranjeto na albanskoto naselenie vo NOB. Kako zamenik komandir na Mavrovsko-gostivarskiot NOPO „Korab” (mart 1943), dal osoben pridones vo obukata na borcite vo rakuvanjeto so oruzhjeto. Uchestvuval vo prvata borba na odredot vo Novo Selo, vo uspeshnata akcija vo s. Vrutok, kako i vo razoruzhuvanjeto na dve finansiski stanici vo Gostivarsko, pri shto, megju drugoto, zaplenile i 2 pushkomitraleza, 17 pushki, 8.000 kurshumi i 250 kjebinja. Pritoa na Odredot mu se prikluchile osummina Italijanci i chetvorica Albanci, a negoviot bro-en sostav od 30 narasnal na 70&80 borci (avgust 1943). Pri formiranjeto na Prvata operativna zona na NOV i POM, Gsh na NOV i POM go naznachil za zamenikkomandant na zonata, a potoa i za komandant na Makedonsko-shiptarskiot kichevski NO bataljon (Prv bataljon na Prvata operativna zona na NOV i POM ili Kichevski bataljon, poznat i kako Tomin bataljon, formiran vo slobodnoto Kichevo (23. IX 1943), vo koj vlegol i Mavrovsko-gostivarskiot NOPO „Korab”). Vo borbata so balistichkite sili, predvodeni od germanski oficeri, kaj s. Zajas (Kichevsko) bil teshko ranet i po dva dena pochinal. Urednikot na v. „Naroden vojnik”, organ na Prvata makedonska NO udarna brigada (Polozhaj, juli&avgust 1944), Ilija Topalovski napishal deka zagubile „eden dragocen chovek”, „strav i trepet za seta albanska reakcija, najomileniot i najpopularen nash borec. Vo tie borbi neprijatelot ne samo shto ne uspeja da go rasturi bratstvoto, ami naprotiv, zaednichki proleanata krv protiv zaednichkiot nash neprijatel ushte pojkje i go prodlabochi nasheto bratstvo”. IZV.: Zbornik dokumenata i podataka o narodnooslobodilachkom ratu jugoslovenskih naroda, tom Ⅶ, knj. 1, Beograd, 1954, dok. br. 100; Izvori za Osloboditelnata vojna i revolucijata vo Makedonija 1941-1945, tom I, kniga vtora, Skopje, dekemvri 1968, 217, 218, 269, 341, 343 i 455; Kichevo i Kichevsko vo NOV 1941-1945. Dokumenti. Izbor i redakcija Vasil Jotevski, d-r Simo Mladenovski i GJorgji CHakarjanevski, Kichevo, 1985, 176179, 182 i 382. LIT.: Ilija Topalovski, Nashata brigada i bratstvoto so albanskiot narod, „Naroden vojnik”, organ na Prvata makedonska NO udarna brigada, I, 2-3. Polozhaj, juli-avgust 1944; Zaginaa vo imeto na slobodata (Ranë në emër të lirisë; Özgürlük adina can verdiler), Gostivar, 1980, 258; Dushan Ristoski, Hronologija na nastani od narodnoosloboditelnata vojna 1941-1945 godina vo Kichevo i Kichevsko. Vtoro dopolneto izdanie, Kichevo, 1984, 64-65. S. Ml.


Кирилична верзија на написот
ЃЕЛАЈ, Том Ник
 

Leave a comment

Вашата адреса за е-пошта нема да биде објавена. Задолжителните полиња се означени со *