GEOTEKTONSKI EDINICI VO RM – teritorijata na RM pripagja na 5 geotektonski edinici: Osogovsko-maleshevski masiv, Vardarska zona, Pelagoniski masiv, Zapadnomakedonska zona i Cukali-Krasta zona. Site edinici imaat generalno s–j do ssz–jji orientacija i ogranicheni se so rasedi od regionalen karakter. Osogovsko-maleshevski masiv (poznat i kako Srpsko-makedonski masiv) gi opfakja istochnite delovi na Makedonija i e izgraden od dolen prekambriski metamorfen kompleks (gnajsevi, mikashisti, amfiboliti) i goren rifej-kambriski kompleks (baziti i shkrilci), i od relikti od paleozojski karpi, site isprobieni so hercinski granitoidi. Vardarskata zona se protega niz centralnite delovi na Makedonija, po techenieto na rekata Vardar. Toa e geotektonska edinica na chij prostor vo jura bila otvorena zemjinata kora i se formiral tesen okean, koj se protegal od Panonskiot basen na sever kon jug preku Bel-grad – Juzhna Srbija – dolinata na rekata Vardar – Solunski Zaliv. Karakteristichna e so silna tektoniziranost na prekambriskite, paleozojskite, mezozojskite i paleogenskite kompleksi, koi se javuvaat vo lushpi, navlaki i blokovi navlekuvani od ISI kon ZJZ, kako i so prisustvo na okeanski tip na kora (ultrabaziti, gabro, bazalti, pelashki sedimenti). Pelagoniskiot masiv pretstavuva centralen masiv, so for-ma na horst-antiklinorium, smesten megju Vardarskata zona i Zapadno-makedonskata zona. Izgraden e od prekambriski dolen kompleks na gnajsevi, mikashisti, amfiboliti i granitoidi, od meshana i od mermerna serija. Zapadnomakedonskata zona gi opfakja zapadnite tereni od Makedonija i e izgradena od staropaleozojski niskometamorfni karpi i hercinski granitoidi i mezozojski sedimenti. Cukali-Krasta zonata, shiroko rasprostraneta vo Albanija, so eden mal del e razviena kaj Debar. LIT.: N. Dumurdjanov, G. Petrov, Litostratigrafski i hemiski karakteristiki na Vardarskata okeanska kora na teritorijata na Makedonija, „Ⅻ Kongres na geolozi na Jugoslavija”, kn.1, Oh-rid, 1990; M. Arsovski, Tektonika na Makedonija, 1997; M. Arsovski, Tektonska karta na Makedonija, 1998. N. Dum.
Кирилична верзија на написот
ГЕОТЕКТОНСКИ ЕДИНИЦИ ВО РМ