BADNIK – den sproti golemiot praznik Rozhdestvo Hristovo – Bozhik. Osobeno bogati obichai se izveduvaat vecherta sproti Bozhik, koga se izvrshuvaat poslednite podgotovki za praznikot. Za nego e karakteristichna bogatata trpeza so iskluchivo posna hrana: pitulici, sarma, grav, kompir, riba, zelnik, ovoshje i sl. Obichaj e po vecherata sofrata da ne se kreva, tuku taka zaedno so hranata da ostane celata nokj, a vo nekoi mesta taka ostanuva vo tekot na trite dena dodeka se praznuva Bozhik. Ova e povrzano so veruvanjeto deka nokjta kje dojde Dedo Bozhe i kje se nahrani. Sofrata se stava vrz slama za spomen na jaslite od Vitleemskata peshtera vo koja e roden Isus. Podocna so ovaa slama se vrzuvaat ovoshnite drvja, so veruvanje deka taa kje gi shtiti od bolesti i shtetnici i deka kje dadat bogat rod. Vo povekje regioni na Makedonija na ovoj den se mesi kravajche, pita ili pogacha vo koja se stava srebrena para i so nea se prognozira srekjata na site chlenovi na semejstvoto. (Vo nekoi kraishta istiot obichaj se izveduva na Vasilica.) Bogati obichai i veruvanja se povrzani so obredniot ogan, kako i so gorenjeto na drvoto (dab, smreka, diva krusha i sl.) narecheno badnik ili badnikojca. Vo vrska so obrednite ognovi e i obichajot koledica, koga decata palat ogan, peat koledarski pesni i odat po domovite kade shto dobivaat darovi. Vo koledarskite pesni se slavi ragjanjeto na novoto (mladoto) sonce, se najavuva ragjanjeto na maliot Bog, no i doagjanjeto na golemiot hristijanski praznik – Bozhik. LIT.: Sbornikъ otъ bъlgarski narodni umotvoreniя, chastÝ treta, otdelъ Ⅰ.i Ⅱ, Bъlgarski obichai, obrяdi, sueveriя i kostÓmi, kniga Ⅶ. Sljbrallj i izdava K. A. shapkarevlj, Sofidj, 1891; Srpski narodni obichaji u GJevgjeliskoj kazi. Prikupio i opisao Stefan Tanoviћ, uchitelj, Beograd, 1927; Vera Klichkova, Bozhikjni obichai vo Skopskata Kotlina, „Glasnik na Etnoloshkiot muzej”, 1, Skopje, 1960; Naum Celakoski, Debarca. Obredi i obredni pesni, Skopje 1984; Blazhe Ristovski, Makedonskiot folklor i nacionalnata svest, I i Ⅱ, Skopje, 1987. M. Kit.
Кирилична верзија на написот
БАДНИК