ANARHISTICHKI GRUPI I ORGANIZACII vo Makedonija – grupi i kruzhoci shto se pojavile pred krajot na ⅩⅠⅩ v. pod vlijanie na anarhizmot od Zapadna Evropa i nihilizmot i anarhizmot od Rusija. Vo 1898 g. od ZHeneva se vratile vo Makedonija Petar Mandjukov i Slave Merdjanov i formirale anarhistichki kruzhoci vo Solun od uchenici od Solunskata egzarhiska gimnazija, a vo Skopje od redot na uchenicite na egzarhiskoto Pedagoshko uchilishte. Skopskiot anarhistichki kruzhok gi shirel ideite na anarhizmot so konspirativno rasturanje na materijalot nasloven „Azbukata na anarhistichkoto uchenje”. Pred Ilindenskoto vostanie aktivna bila grupata revolucioneri privrzanici na individualnata borba poznati kako „gemidjii”, koi gi izvrshile solunskite atentati (28. Ⅳ – 1. Ⅴ 1903). Konspirativniot socijalistichki anarhistichki kruzhok vo Solun (1911–1912) pod imeto Megjunarodno balkansko revolucionerno zdruzhenie „Crveni brakja” go izdaval svojot litografiran vesnik „Far”. Organizirani grupi imalo i vo Kukush, Strumica, Kumanovo i Kratovo. Za prashanjeto na Makedonija upatile „Otvoreno pismo” (1911) do Vladata i do pechatot vo Cari-grad, Sofija, Belgrad i Atina. Vo Privremenoto pretstavnishtvo na poraneshnata VMRO (1919) bila pretstavena i grupa od privrzanici na anarhistichko-bolshevichki idei. Vo 1946 g. vo NRM bila otkriena konspirativna grupa, so svoe rakovodstvo, koja samata se narekuvala anarhisti. LIT.: Petar Mandjukov, Predvesnici na burata. Memoari, 1, Skopje, 1997; Manol Pandevski, Socijalistichko-anarhistichkiot kruzhok. Crveni brakja vo Makedonija vo 1911–1912; –, Rabotnichkoto dvizhenje vo Makedonija do 1929 godina, Skopje, 1971; Mihajlo Minoski, Avnojska Jugoslavija i makedonskoto nacionalno prashanje (1943–1946), Skopje, 2000. K. Min. Sv. Anastasij (Spaso) Radovishki
Кирилична верзија на написот
АНАРХИСТИЧКИ ГРУПИ И ОРГАНИЗАЦИИ во Македонија