MAKEDONSKATA BERZA NA HARTII OD VREDNOST AD SKOPJE – prva organizirana berza na hartii od vrednost vo RM. Makedonskata berza za hartii od vrednost (MBHV) go organizira trguvanjeto so hartii od vrednost vo RM. Taa e osnovana na 13. Ⅸ 1995 g. od 13 banki, 3 osiguritelni drushtva i 3 shtedilnici, kako akcionersko drushtvo shto raboti vrz neprofitna osnova. Prvoto trguvanje na Berzata e organizirano na 28. Ⅲ 1996 g. Vo tekot na prvata godina od postoenjeto (1996) e ostvaren skromen promet od 34,7 milioni denari (okolu 670.000 evra). Trguvanjeto na MBHV inicijalno se odvivashe na „parket“, no od april 2001 g. vakviot nachin na trguvanje se zamenuva so avtomatiziran elektronski sistem na trguvanje shto e narechen BEST. Pochnuvajkji od 20. Ⅵ 2001 g. raboti vrz profitna osnova. MBHV pretstavuva javen, transparenten i organiziran pazar na koj se srekjavaat ponudata i pobaruvachkata za hartii od vrednost i se formiraat nivnite pazarni ceni. Trguvanjeto na MBHV se vrshi spored odredeni sistemi i proceduri za trguvanje. Sekoja transakcija so hartii od vrednost se izvrshuva so posredstvo na institucija-chlenka na Berzata. CHlenki na MBHV se brokerski drushtva i banki. Na Berzata postojat dva glavni pazarni segmenta: oficijalen i neoficijalen pazar. Oficijalniot pazar gi vkluchuva hartiite od vrednost shto se na kotacija na MBHV, a toa se hartii na pogolemi kompanii, so pogolema disperziranost na akciite, i koi imaat znachajni obvrski da obelodenuvaat informacii za svoeto rabotenje. Neoficijalniot pazar gi vkluchuva glavno hartiite na relativno pomali kompanii ili kompanii so pomala disperziranost na akciite, a nivnite obrski za obelodenuvanje na informaciite se neshto pomali. Poslednite dve godini klasichnoto berzansko trguvanje dozhivea silen porast: vo te-Razgleduvanje na Predlog-zakonot za osnovanje na Makedonskata banka za poddrshka na razvojot kot na 2005 g. ostvareniot promet od 116,5 milioni evra pretstavuvashe porast od 143,5% vo odnos na 2004 g., dodeka prometot realiziran niz 2006 g. od 176,9 milioni evra pretstavuvashe zgolemuvanje od 61,08% vo odnos na prethodnata godina. Berzanskiot indeks na MBHV, narechen MBI–10 isto taka ostvari visok porast: 129% – 2005 g. i 61,5% – 2006 g. Vakviot visok rast na trguvanjeto na MBHV proizleze od zgolemenata aktivnost na stranskite investitori i od zgolemeniot interes na domashnite individualni investitori (t.e. fizichki lica) za trguvanje so HV. IZV.: Godishen bilten na Makedonskata berza za hartii od vrednost 2006, //njnjnj.mse.org.mk//; Komisija za hartii od vrednost na Republika Makedonija, (2006), Pazarot na hartii od vrednost vo Republika Makedonija: denes i utre //njnjnj. mse.org.mk//. LIT.: Makedonska berza na hartii od vrednost AD Skopje, 10 godini Makedonska berza, Skopje, 2006; V. Filipovski, Finansiskiot sektor i ekonomskiot razvoj vo Republika Makedonija. Otvoreni predizvici na Makedonskata ekonomija, MANU, Skopje, 2004, 357&379. V. F. MAKEDONSKA DINASTIJA
Кирилична верзија на написот
МАКЕДОНСКАТА БЕРЗА НА ХАРТИИ ОД ВРЕДНОСТ АД СКОПЈЕ