DINEV, Angel (s. Smokvica, Gevgelisko, 1. H 1891 – Skopje, 17. Ⅱ 1952) – makedonski kulturno-nacionalen deec, revolucioner, publicist i opshtestvenik. Angel Dinev Po zavrshuvanjeto na osnovnoto uchilishte vo seloto, sluguva kako ovchar, a vo crkvata uchestvuva kako psalt. Kon krajot na 1909 g. se vrabotuva vo Egzarhiskata mitropolija vo Solun, se samoobrazuva i vleguva vo Uchenichkiot revolucioneren kruzhok. Se vkluchuva vo chetata na vojvodata Kosta Popeto kako sekretar, a naskoro stanuva i chlen na Okoliskiot komitet na MRO (1911–1912) i uchestvuva vo Balkanskite (1912–1913) i vo Prvata svetska vojna (1915– 1918). Od 1921 g. se prefrla vo Sofija, prvin kako pisar vo Ministerstvoto za finansii, potoa kako kontrolor na tramvaite, a od slednata godina ja zapochnuva svojata novinarsko-publicistichka dejnost: sorabotuva vo vesnicite „IlindenÝ”, „Emigrant-ska misъlÝ”, „Pirinъ” i „20 •liй” (1922–1924), pa objavuva i posebni publikacii od oblasta na ponovata makedonska istorija. Stanuva rakovoditel na Gevgeliskoto bratstvo (1927–1947) i raboti kako pisar vo Minis-A. Dinev, „Makedonskite Sloveni” (1938) terstvoto za zemjodelstvo (1928 –1942). Go izdava najznachajnoto makedonsko periodichno izdanie vo periodot megju dvete svetski vojni „Makedonski vesti” (24. Ⅰ 1935 – 12. H 1936) shto (prvin nedelno spisanie, a potoa vesnik) kako neoficijalen organ na VMRO(Ob) ja afirmira kulturno-nacionalnata istorija, osobeno od ilindenskiot period, i ja razviva makedonskata nacionalna svest, literatura, nauka i kultura. Pri Redakcijata e formiran Makedonskiot literaturen kruzhok (2. Ⅷ 1936), se inicira Makedonski naroden teatar, pochnuva da izleguva, vo prodolzhenija, negovata broshura „Makedonskite Sloveni” i e najaveno pechatenje na monografijata „Ilindenskata epopeja”, no vesnikot e zabranet. Broshurata vo celost separatno e objavena po dve godini, a prviot del od monografijata duri vo 1945 g. Nekolku pati e interniran vo razni logori (1940 –1944). Osobeno golema aktivnost projavuva po prevratot vo Bugarija (9. IX 1944). Go rakovodi Sojuzot na makedonskite dobrovolechki drushtva vo Sofija i go redaktira negoviot organ „Dobrovolec” (1944–1946), a ja objavuva i broshurata „Etnografskata ideja na makedonskite Sloveni” (1944). Razviva shiroka opshtestveno-politichka dejnost sred Makedoncite vo Bugarija. No koga po ⅩⅤⅠ plenum na BKP (13. Ⅶ 1948) e ukinata kulturnata avtonomija na Pirinska Makedonija, Dinev prakja protestno pismo do CK na BKP i na 20. Ⅷ 1948 g. ilegalno ja napushta Bugarija. Vo Skopje stanuva struchen sorabotnik vo novoosnovaniot Institut za nacionalna istorija. BIB. iLIT.: Dvizhenieto, Sofiя, 1924; Kresnenskoto vъzstane, Sofiя, 1926; Istoriя na grъcko-turskiя sъ• zъ protivъ VMORO, Sofiя, 1929; Hurieta i posthurietskit‹ borbi vъ Gevgeliйsko, Sofiя, 1934; Makedonskit‹ slavяni, Sofiя, 1938; Etnografskata ideя na makedonskit‹ slavяni, Sofiя, 1944; Ilindenskata epopea, Sofiя, 1945; Ilindenskata epopeja, Ⅱ, Skopje, 1949; Politichkite ubistva vo Bugarija, Skopje, 1951; Odbrani dela vo tri knigi. Izbor i redakcija d-r Vladimir Kartov, Skopje, 1983; Blazhe Ristovski, Portreti i procesi od makedonskata literaturna i nacionalna istorija, Ⅲ, Skopje, 1990, 346–532. Bl. R.
Кирилична верзија на написот
ДИНЕВ, Ангел