BEL TEROR – drzhaven teror po podelbata na Makedonija (1913), koga balkanskite monarhii sproveduvale politika na zhestok teror protiv makedonskoto naselenie. Makedonskoto ime i makedonskiot jazik bile zabraneti i progonuvani, kako i sekakvo javno izrazuvanje na makedonskata etnichka svest (jazikot, tradiciite i narodnite obichai). Razni teroristichki organizacii („Grchko-makedonska tupanica”, „Zdruzhenie protiv bugarskite banditi”) go terorizirale makedonskoto naselenie da ja prifati denacionalizacijata i asimilacijata ili da emigrira. Vo Vardarskiot del na Makedonija srpskite vlasti isto taka sproveduvale drzhaven teror protiv makedonskiot narod so izgovor deka vodat borba protiv VMRO. Vo Egejskiot del na Makedonija grchkite vlasti sproveduvale politika na etnichki genocid nad makedonskoto naselenie. Vrz osnova na Konvencijata za „dobrovolno iseluvanje”, 86.000 Makedonci bile prinudno proterani vo Bugarija. Se vrshel silen pritisok za iseluvanje i na ostanatoto makedonsko naselenie (tragedijata vo s. Trlis, 1924). Grchkata politika na terorot kulminirala vo periodot na Metaksasovata diktatura (1936–1940), koga 5.000 Makedonci, poradi upotrebata na makedonskiot jazik, bile prateni po grchkite zatvori i logori. Vo Pirinskiot del na Makedonija VMRO so likvidacii se presmetuvalo so svoite politichki oponenti. Vo periodot na Vtorata svetska vojna prodolzhila politikata na teror protiv makedonskoto naselenie. Vo Egejskiot i vo Vardarskiot del na Makedonija bile progonuvani privrzanicite na makedonskoto nacionalno i antifashistichko dvizhenje. Vo periodot na Gragjanskata vojna vo Grcija (1946–1949) politikata na bel teror na grchkata drzhava kulminirala: povekje od 20.000 Makedonci go zagubile zhivotot, a teror se vrshel i vrz civilnoto naselenie (tragedijata vo s. B’mboki i Zagorichani); 60.000 (megju niv i 20.000 deca) bile prinudeni da emigriraat vo istochnoevropskite zemji. Vo Pirinskiot del na Makedonija, po ukinuvanjeto na Kulturnata avtonomija (1948), prodolzhila politikata na progon. I vo NRM vlastite vrshele odredeni vidovi represija vrz politichkite neistomislenici i oponenti („avtonomisti”, „nacionalisti” ili „informbirovci”). LIT.: S. Kiselinovski, Grchkata kolonizacija vo Egejska Makedonija (1913–1940), Skopje, 1981; Hr. Andonovski, Vistinata za Egejska Makedonija, Skopje, 1971. St. Kis.
Кирилична верзија на написот
БЕЛ ТЕРОР