BAZILIKI, RANOHRISTIJANSKI – episkopski, katedralni baziliki (registrirani okolu 300) otkrieni vo Skupi, Stobi, Lihnid, Herakleja itn. Vo Stobi se otkrieni 4 intra muros i 4 edjstra muros baziliki. Najstara e Starata episkopska bazilika ( Ⅳ v. n.e.). Vo Severoistochna Makedonija (Sredozemna Dakija) kaj dve edjtra muros baziliki (Begov Dab i Keramidnica); vo Vinichko Kale (Vinica) – 2 intra muros i 2 edjtra muros baziliki. Vo granichnite gradovi – episkopii: 1 intra muros bazilika kaj s. Krupishte, 1 intra muros i 1 edjtra muros kaj Bar-gala i 1 intra muros i 1 edjtra muros (martirium so centralen plan rotonda vgradena vo pravoagolnik) vo Konjuh. Vo Jugozapadna Makedonija se otkrieni 3 intra muros (dve na Plaoshnik, temeli pod „Sv. Sofija”) i 2 edjstra muros („Sv. Erazmo”, Studenchishta), a osobeno se istaknuvaat katedralnata crkva so centralen plan Polikonhosot i Golemata bazilika od docniotⅤi Ⅵ v. na Plaoshnik). Vo delot od provincijata Makedonija Prva (juzhna Pelagonija i Strumichko-Gevgelisko) dominira episkopijata Herakleja Linkestidska kaj Bitola, so 2 intra muros i 1 edjstra muros baziliki. LIT.: V. Bitrakova Grozdanova, Starohristijanski spomenici vo Ohridsko, Ohrid, 1975; B. Aleksova, Loca Sanctorum Macedoniae, Skopje, 1997. V. L.
Кирилична верзија на написот
БАЗИЛИКИ, РАНОХРИСТИЈАНСКИ